Meer taken naar gemeente: zorg wordt slechter

“Dit is voor Amstelveen niet goed.” GroenLinks-raadslid Dorien Mijksenaar vertolkte aan het einde van de tweede bijeenkomst over de bezuinigingen op de zorg zo ongeveer de opvatting van alle bezoekers. De fractie en de SP hadden die dinsdag samen georganiseerd. Het komt er op neer dat het Rijk veel taken bij gemeenten over de heg gooit, die vervolgens veel minder geld krijgen dan voorheen beschikbaar was om die uit te voeren. Dat leidt tot vereenzaming, sterk verschraalde zorg aan huis, overbelasting van mantelzorgers en massaontslagen in de sector, constateerde de vergadering.

Behalve mensen die zelf de dupe van de bezuinigingen dreigen te worden waren er ook vertegenwoordigers van zorginstellingen in de zaal. De lokale politiek liet het goeddeels afweten. In de zaal, buiten SP en GL, alleen de raadsleden Lustenhouwer (CDA) en Alink (D66) en burgerraadslid Prent – gewend om alle wijkplatforms af te lopen – van Burgerbelangen. SP-raadslid Patrick Adriaans, zelf werkzaam in de gehandicaptenzorg, zette de belangrijkste gevolgen van de Haagse besparingen nog maar even op een rijtje.  Het komt er op neer dat driekwart van de rijksfinanciering van huishoudelijke zorg verdwijnt, er met 25% wordt gekort op dagbesteding, persoonlijk verzorging (bijvoorbeeld na verblijf in het ziekenhuis) alleen nog wordt vergoed als die langer dan een half jaar duurt en de inkomensondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten wordt gehalveerd. 

Volgens Adriaans leiden de maatregelen alleen al in de huishoudelijke verzorging tot honderdduizend ontslagen. En in het verlengde daarvan, omdat mensen toch een oplossing gaan zoeken, tot forse toename van het zwart werken. Want wit wordt te duur. Tot die conclusie kwam ook een van de bezoekers. Die werden opgeroepen op 6 april een demonstratie in Den Haag te bezoeken. Want het is voorshands nog een voornemen van de regering, waar de gemeente weinig aan kan doen. Maar er moet de Amstelveense samenleving wel een geluid in Den Haag klinken, vindt Mijksenaar. Een financiële vertaling van wat de landelijke maatregelen, als die worden doorgevoerd, voor deze exact gemeente betekent, was niet voorhanden. Er zijn op dit moment alleen globale cijfers uit het regeerakkoord voorhanden. “Wij krijgen een bom uit Den Haag gegooid”, zei Mijksenaar. En zij vindt eigenlijk dat er ruimte moet zijn om de schade daarvan lokaal op te lossen, overigens nadat die fors is beperkt.

Er kwamen veel argumenten uit de zaal die men in Den Haag zou willen laten horen, maar dat waren goeddeels dezelfde die nu in alle gemeenten kunnen klinken. Zij hadden vrijwel zonder uitzondering te maken met de gevolgen. Adriaans constateerde dat te intramurale zorg (die in tehuizen) wordt verplaatst naar extramurale (thuis blijven), terwijl tegelijk de bijdragen voor die thuishulp afnemen. Dat gaat, voorspelde hij, leiden tot dramatische vereenzaming van burgers.

Met de korting op de huishoudelijke zorg worden de meest kwetsbaren in de samenleving gepakt, was een andere conclusie. Degenen die over voldoende geld beschikken, huren particulier – al dan niet zwart – hulp in. Bij alles wordt meer gerekend op vrijwilligers en mantelzorgers. Rien Alink (D66) wees er op dat veel mensen hun baan kwijt raken, zodat het aan tal werklozen nog meer stijgt. Volgens hem moet Amstelveen op die neveneffecten wijzen. Er speelt trouwens, merkte iemand op, nog wat anders mee: Wie solliciteert bij een werkgever, kan wel eens de vraag krijgen of hij soms een oude vader of moeder heeft, omdat dan de kans op verplichte mantelzorg er in kan zitten en de werknemer dus niet constant beschikbaar is.

“De bezuinigingen kunnen voor de BV Nederland nog wel eens fors gaan tegenvallen”, zei Hugo Hazeweijer van de Cliëntenraad (die belangen van uitkeringsgerechtigden behartigt).

Dat op dagbehandeling van bijvoorbeeld dementerenden – in 2015 over te hevelen naar de gemeenten – wordt bezuinigd is voor die doelgroep funest, zei Adriaans. Gemeenten moet straks zelf gaan uitmaken wie wel en niet een dagbehandeling krijgt, maar op het budget wordt 25% bespaard. Een medewerkster van Ons Tweede Thuis signaleerde dat sluipenderwijs nu al steeds minder tijd beschikbaar is voor begeleiding.

Alink: ‘Overheveling naar gemeenten, is gewoon een manier om te zeggen: Jullie lossen het probleem zelf maar op. Dat de zorg door die overheveling beter zou worden, is een drogreden, die eens moet worden doorgeprikt. Het wordt helemaal niet beter. Het wordt slechter.” En toch was er aan het einde van de avond nog die éne bejaarde dame. Ze zei: “De gemeente Amstelveen heeft altijd heel goed voor mij gezorgd.” Maar of dat zo kan blijven, werd sterk door de zaal betwijfeld…

 

Lees ook:Platform en manifest tegen bezuinigen zorg
Lees ook:Gemeente: Alleen nog zorg voor wie het echt nodig heeft
Lees ook:FNV: ‘AV-beleid huishoudelijke hulp juridisch juist’
Lees ook:Raat: ‘Een wereld te winnen in kosten welzijn’
Lees ook:D66 wil ‘zorggat’ 18-jarigen bestrijden