‘Spaans Paar’ van Lucebert
Voor het eerst in bijna 60 jaar wordt in Nederland weer een overzichts- tentoonstelling gehouden het werk van de Spaanse kunstenaar Joan Miró in Nederland. Die vindt van 10 oktober tot en mer 31 januari plaats in het Cobra Museum, onder de titel ‘Miró & CoBrA. Experimenteel spel’. Er worden ruim 100 kunstwerken van de schilder geëxposeerd.
Door Miró en CoBrA met elkaar in verband te brengen geeft de tentoonstelling inzicht in de artistieke verwantschap die de basis vormt voor de kunst van Joan Miró en de Cobra groep, legt de museumdirectie uit. Volgens haar bestaat in de internationale kunstwereld de laatste opvallend grote belangstelling voor Joan Miró.
‘Miró & CoBrA. Experimenteel spel’ belicht de veelzijdigheid van Joan Miró’s artistieke expressie, zegt zij. ‘Van schilderijen, assemblages en sculpturen tot en met kunstenaarsboeken en keramiek; de geselecteerde kunstwerken tonen zijn poëtische universum in al zijn oneindige rijkheid.’ De expositie legt Miró’s voortdurende zoektocht om de conventies van de schilderkunst te doorbreken bloot, vioegt zij er aan toe.
Historische verwantschap
De basis voor de oprichting van CoBrA, werd in 1946 gelegd tijdens een toevallige ontmoeting van de Deense kunstenaar Asger Jorn met de Nederlander Constant Nieuwenhuys. Ze troffen elkaar bij een tentoonstelling van Miró in de Parijse Galerie Pierre Loeb. Die kennismaking leidde tot een intensieve uitwisseling, uiteindelijk resulterend in de oprichting van Cobra in 1948. Sindsdien loopt Miró als een rode draad door de geschiedenis van de beweging. Het belang van Joan Miró voor de leden van CoBrA werd onder andere zichtbaar in de laatste CoBrA groepstentoonstelling in het Belgische Palais des Beaux-Arts in Luik, in 1951. In deze tentoonstelling was Miró met twee werken aanwezig. Het schilderij Painting (Women, Moon, Birds) uit 1950 hing op zaal zij aan zij met het werk van Karel Appel.
De verbindende factor tussen Joan Miró en de Cobra groep lijkt een speelse en experimentele benadering van kunst te zijn. Het experimenteren met materialen, vormen en werkwijzen was voor de Spaanse meester als ook voor de naoorlogse generatie van Cobra kunstenaars een bron van kennis en vernieuwing. Miró’s poëtische universum wordt bevolkt door dieren en insecten met menselijke verschijningsvormen, terugkerende symbolen en tekens zoals vrouwen, sexuele organen, vogels, sterren, ladders en slangen. Ook bij Cobra staan universele en archaïsche symbolen zoals het kind, de vrouw, de vogel, hemellichamen en niet vergeten de slang centraal. Daarbij putte zij uit vergelijkbare bronnen, waaronder poëzie, volkskunst, de natuur, niet-Westerse kunst en de populaire cultuur. Door kunstwerken van Miró en CoBrA met elkaar in verband te brengen geeft de tentoonstelling inzicht in de artistieke verwantschap, de gedeelde speelse en poëtische houding die de basis vormt voor de kunst van Joan Miró en de Cobra kunstenaars.
Overzicht van Miró
In Nederland is al jaren geen grote Miró tentoonstelling te zien geweest. De laatste vond bijna 60 jaar geleden plaats: in 1956 in het Stedelijk Museum Amsterdam. Een mogelijke verklaring voor het uitblijven van een overzichtstentoonstelling is het feit dat Joan Miró nauwelijks met werk in Nederlandse openbare of privé-collecties is vertegenwoordigd. Dat is opvallend. Zijn eigen werk wees de weg vooruit voor een nieuwe generatie van Nederlandse naoorlogse kunstenaars.
Internationale bruiklenen
Ruim honderd kunstwerken uit verschillende perioden en in verschillende media maken deel uit van de presentatie in het Cobra Museum, dankzij hulp van vele internationale en nationale bruikleengevers. Het Solomon R. Guggenheim Museum in New York bijvoorbeeld leent Paysage (1927). Uit de Scottish National Gallery of Modern Art komt het belangrijke werk Figures and birds uit 1934-36. Het Museo Reina Sofia uit Madrid leent vijf werken uit de periode 1945-1950. En van de familie van Miró kreeg het Cobra Museum talrijke kunstwerken en spullen uit Miró’s atelier, waaronder 9 niet afgemaakte werken, die nog nooit geëxposeerd zijn. De kleinzoon Joan Punyet Miro heeft dan ook enthousiast gereageerd op het tentoonstellingsconcept. “This will be one of the most exciting Miró exhibitions in a long time,” zei hij.
Internationale belangstelling
Er lijkt een internationale hernieuwde belangstelling voor Joan Miró. In de afgelopen jaren zijn er verschillende tentoonstellingen aan het oeuvre van Joan Miró gewijd. Het Albertina in Wenen wijdde in 2014 een grote overzichtstentoonstelling aan hem en het Museo Reina Sofia in Madrid stelde een tentoonstelling samen van zijn late werk. Deze toerde in 2014 door de Verenigde Staten. In Sao Paolo, Brazilië en in Düsseldorf in Duitsland zijn momenteel overzichtstentoonstellingen van zijn werk te zien. Het Rijksmuseum in Amsterdam toont deze zomer zo’n 20 sculpturen van hem in haar tuin
Miró & Ik
Rondom Miró & CoBrA zullen diverse activiteiten plaatsvinden onder de noemer Miró & Ik. Die zijn ontwikkeld vanuit de Visible Thinking theorie (VT), ontwikkeld op Harvard University en voor het eerst in Nederland toegepast door het Cobra Museum. Deze techniek zorgt ervoor dat bezoekers meer kennis halen uit een kunstwerk door langer dan wel beter te kijken. Bovendien wordt hen gevraagd om actief de opgedane kennis te delen met anderen.
Het betreft o.a. Slow Art Walk, een audiotour (op de eigen smartphone), een Miro&GoPro videoverslag en de gedachte-otofoto. De speelse en expressieve werken van Miró zijn uitermate geschikt om onze bezoekers uit te dagen, beter te laten kijken en creatief te laten denken.
Lees ook:‘Miró & Cobra’ in Cobra Museum
Lees ook:Bedrijven steunen financieel Miro expositie Cobra
Lees ook:Kunst uit ING-kantoren in Cobra Museum
Lees ook:Vijftien topwerken uit collectie ABN Amro in Cobra Museum
Lees ook:Cobra-kunstenaar Götz (103) overleden