Jan van Zanen ereburger Amstelveen

Burgemeester Jan van Zanen is door de gemeenteraad benoemd tot ereburger van Amstelveen.

De onderscheiding, de hoogste die de gemeente kent,  werd hem vrijdag uitgereikt door de vicevoorzitter van de raad, Sander Mager (GroenLinks), die Van Zanen prees om zijn uitzonderlijke kwaliteiten als burgervader.

Hij kreeg dezelfde onderscheiding als lang geleden wijlen Dirk Rijnders, die van 1955 tot 1971 burgemeester van Amstelveen was.

Aan geen van de na hem gekomen burgemeesters werd die uitgereikt. Van Zanen, die vrijdag aan het einde van een afscheidsbijeenkomst een staande ovatie kreeg,  bekleedde het ambt in Amstelveen ruim acht jaar en vertrekt nu “met gemengde gevoelens”  naar Utrecht, waar hij eerder al raadslid en wethouder is geweest.

Behalve een oorkonde behoorde bij het ereburgerschap een door beeldend kunstenaar (en directeur van Museum Jan van der Togt) Jan Verschoor gemaakte sculptuur. De gemeenteraad was van meet af aan bevreesd dat Van Zanen zich in Amstelveen zou gaan vervelen, zei Mager. Maar hij heeft zich 24 uur per dag ingegraven in de lokale samenleving. “Ik denk niet dat er een vereniging of club in Amstelveen is waar je niet minstens één keer bent geweest. Je was overal en deed dat met liefde.”

Burgervader

Mager zei dat de authenticiteit van de burgemeester veel burgers opviel. “Je was hun burgervader. Je hebt unieke gave niet jezelf, maar Amstelveners belangrijk te maken. De Stadsdichter Koos Hagen zei bij zijn afscheid dat Amstelveen veel buitenkant heeft. Dat geldt in elk geval niet voor jou.”

Een lange rij van sprekers kon vrijwel alleen tot lofzangen voor Van Zanen komen. Wethouder Herbert Raat, loco burgemeester, had nog geprobeerd wat tegengas bij anderen op te doen, maar daarmee niet verder gekomen dat de scheidende burgervader als het er op aan komt ook ‘ongeduldig en onrustig” kon zijn. Raat (VVD): “Jan zit tot in de vezels van onze plaatselijke samenleving. Mensen zijn verdrietig dat hij weggaat en dat geldt ook voor ons.” Maar omdat Van Zanen een partijgenoot van hem is en daardoor het bewieroken van de burgemeester al gauw een bijklank zou krijgen, had hij naar negatieve eigenschappen gezocht en gevraagd bij anderen. Verder dan de onrust en het ongeduld was hij naar zijn zeggen niet gekomen. Utrecht, waarheen Van Zanen nu vertrekt, is volgens Raat een prachtige stad. “Die kan wel een beetje Amstelveen gebruiken en zeker Jan van Zanen gebruiken.”

Coach

Burgemeester Van der Laan van Amsterdam zei in het begin van zijn ambtstermijn te zijn gecoacht door Van Zanen. “Ik heb veel van hem opgestoken. Hij is betrouwbaar.” Van der Laan zei het tv-programma over de VVD te hebben gezien, waarvan Van Zanen voorzitter was tijdens het drama rond Rita Verdonk. “Als Sinke zoveel lelijke dingen over je zegt, moet je wel eigen”, zei Van der Laan. Hij prees Van Zanen ook over de manier waarop die als vice voorzitter van de veiligheidsregio leiding had gegeven in ‘de bunker’ onder het raadhuis op de dag van de kroning van Willem-Alexander. De Amsterdamse burgemeester had toen andere verplichtingen. “Ik ben een fan van Jan van Zanen”, zei hij. Overigens blijft hij hem ontmoeten binnen de G4, het samenwerkingsverband van de vier grote gemeenten.

Eerder had hij zowel van de Amstelveense CDA-raadleden Janssen en Lustenhouwer als van de AM-gemeenten, vertegenwoordigd door burgemeester Weterings van Haarlemmermeer, een gele trui gekregen, met een knipoog naar de proloog van de Tour de France in 2015 in Utrecht. “Wie krijgt er als burgemeester twee gele truien op één dag”, zei Van Zanen later.

Tandem

Gemeentesecretaris Rein Schurink sprak namens de medewerkers van de gemeente. Hij refereerde aan de tandem die hij bij de start van de ambtstermijn aan Van Zanen had overhandigd om de samenwerking tussen burgemeester en secretaris te symboliseren: de één stuurt en de ander trapt. “Je bent van elkaar afhankelijk als we op het gewenste moment op de bestemming willen aankomen. Al zou er na twaalf jaar dualisme en een raadsgriffie wel eens een zijspan bij mogen komen.”

Schurink en andere sprekers wezen op het vermogen van Jan van Zanen bruggen te bouwen. “Verbindende kracht is een sterke eigenschap is een sterke eigenschap in deze functie. Al vind ik vertrekken wel een heel ingewikkelde manier om erachter te komen wat mensen van he vinden. Je naaste medewerkers gingen voor je door het vuur.” Schurink beaamde de veel gehoorde opmerking dat Van Zanen een ‘mensen mens’ is. Maar dat wil niet zeggen dat hij ook altijd een gemakkelijk mens is om mee om te gaan, voegde hij er aan toe.

Zucht

Volgens van Zanen zelf was zijn functioneren in Amstelveen alleen mogelijk geweest dankzij een echtgenote, kinderen en overige familie die hem daarvoor de ruimte gaven, zei hij in zijn dankwoord. Hij noemde hen zijn geheime wapen.  ”Soms lijkt het alsof die acht jaar in een zucht voorbij zijn gegaan.” Hij zei verder dat, bij alles wat hij mooi vindt in Amstelveen, de golf van woningbraken er hem een doorn in  het oog is. Hij constateerde verder dat zich in de gemeente veel talent bevindt en roemde de inzet van vrijwilligers voor onder meer Voedingsbank en kledingbank. Hij temperde verder enigszins alle loftuitingen door te zeggen: “Weet u, het is mijn werk. Ik krijg ervoor betaald en doe het met hart en ziel.”

Tijdens het afscheid speelde Camerata RCO, een selectie uit het Koninklijk Concertgebouworkest, Johann Strauss’ Kaiserwaltz. Van Zanen zei met zijn gezin hartelijk in Amstelveen te zijn ontvangen en veel warmte te hebben genoten. “Wij kregen volop de ruimte om ons thuis te voelen. In de gemeente en in de gemeenschap.” Op alle drie de raden en colleges van B&W waarmee hij werkte, kijkt hij naar zijn zeggen met plezier terug. Hij somde op wat door het gemeentebestuur samen met anderen – bewoners en bedrijven – is bereikt. Maar er liggen nieuwe uitdagingen voor een nieuw college en dito gemeenteraad, besefte hij. “Bovendien is het niet de kunst om te constateren dat iets goed is, de kunst is, om het goed te houden.” De sleutel daarvoor is volgens hem samenwerken met gemeenten in de regio. In het Engels stond hij stil bij de vele internationale betrekkingen van de Metropool Amsterdam, waartoe Amstelveen behoort en waaraan het een stevige bijdrage levert.

“Geniet er met elkaar van, laat zien wat Amstelveen in huis heeft. Laat u niet de put in praten of schrijven door criticasters en cynici.  Ook als dingen niet helemaal gaan zoals u zou willen, houd vol, verlies niet de moed.  Geniet van wat er is en zet u in voor wat nog kan.  Ik geloof er in. En vooral in u.”

Van Zanen prees zijn medewerkers en in het bijzonder de gemeentesecretaris en de raadsgriffier. “Iedere gemeente wens ik een gouden driehoek toe zoals ik die heb gehad met raadsgriffier Georgopoulou en gemeentesecretaris Schurink. Iedere burgemeester wens ik de ogen en oren toe van onze medewerkers en – zonder iemand te kort te willen doen – in het bijzonder een secretaresse als mevrouw Nel de Graaf en een steun en toe verlaat als voorlichter Susan van Vliet.” En: “We zullen met weemoed aan u denken. Een traantje wegpinken.”

 

 

Lees ook:Van Zanen voelt zich al thuis in Utrecht
Lees ook:Bartho Boer alweer weg bij gemeente
Lees ook:Alexander Meijer nieuwe gemeentesecretaris
Lees ook:Vragen over gratis Schouwburgkaartjes burgemeester
Lees ook:Transitiekosten ambtelijke fusie € 5,6 miljoen