Op uitnodiging van Pierre Audi ontwierp Karel Appel in 1994 en 1995 de decors voor twee opera’s van De Nationale Opera. Die zijn te zien op een expositie in het Cobra Museum, die zondagmiddag wordt geopend. Directeur Pierre Audi van de Opera, dieerzondag bij is, had Appel uitgenodigd. Appel’s decors leidden tot consternatie bij pers en publiek. De één sprak over ‘een giftige appelgroene Koningin van de nacht ’, de ander sprak over ‘hoe goed Visser en McFadden ook zongen, toch is het de vraag of de werkelijke hoofdrolspeler in Noach niet het decor is’.
Het ging destijds om een opera van componist Guus Janssen, naar het Bijbelse verhaal van de Ark van Noach, geprogrammeerd voor het Holland Festival in 1994. Een jaar later volgde een nieuwe samenwerking tussen Appel en Audi. De wereldvermaarde opera Die Zauberflöte van Mozart was nu het onderwerp. Appel maakte er een kleurrijk spektakel van.
Nu, 10 jaar na het overlijden van Appel, haalt het Cobra Museum voor Moderne Kunst, in samenwerking met de De Nationale Opera, de decorstukken dus uit de depots om ze in de spotlights te zetten.
Gerestaureerd
De samenwerking die Appel was aangegaan met De Nationale Opera was kenmerkend voor zijn carrière. Geen uitdaging was hem te groot. Met enthousiasme nam hij op 73 jarige leeftijd de handschoen op om in samenwerking met de decorbouwers van De Nationale Opera een serie van wonderlijke fantasiedieren, mythologische figuren en enorme theaterdoeken te creëren. De decorstukken zijn bijzonder kleurrijk en getuigen van de expressieve, directe stijl die zo kenmerkend is voor Appel. Concrete en instinctieve kunst over de grote menselijke thema’s die ook binnen de opera centraal staan. Speciaal voor deze tentoonstelling zijn diverse stukken gerestaureerd door dezelfde medewerkers van de opera die er destijds aan werkten.
Opera in het museum
Door de decorstukken in een museum te plaatsen krijgt men letterlijk een heel andere kijk op dit werk van Karel Appel. Men ziet ze nu niet van grote afstand. Ze zijn nu geen integraal onderdeel van gerichte muziek, licht en beweging. Het decor staat voorop zonder dat het pretendeert kunst te zijn. De bezoeker loopt als een acteur tussen de decorstukken die ook nu weer uitgelicht zijn door de technici van De Nationale Opera. Van dichtbij zie je de menselijke hand van Appel en zijn assistenten. De grotendeels van papier-maché gemaakte decorstukken blijken van dichtbij grof van handschrift te zijn met voorkanten die verleiden en achterkanten die niet gezien mochten worden. Bewegende bloemen met gevaarlijke tentakels blijken van dichtbij kwetsbare mechanieken, verpakt in vrolijk beschilderd papier-maché. Een Deux-Chevaux achtige auto’tje blijkt aangedreven zoals in The Flinstones. In Karel Appel de Opera mag dat juist allemaal gezien worden.
In de tentoonstelling worden ook een televisiebewerking van de NTR uit 1999 van Noach en een registratie van Die Zauberflöte getoond. Uitgebreide documentatie van het maakproces in het decoratelier van de De Nationale Opera en persrecensies uit die tijd geven de bezoeker een compleet beeld van deze enigszins vergeten episode uit Karel Appel’s kunstpraktijk.
Lees ook:Expositie decors Appel ‘explosie van expressie’
Lees ook:Ingelaste tentoonstelling Karel Appel in Cobra
Lees ook:Karel Appelhuis feestelijk open op geboortedag schilder
Lees ook:Cobra Museum eert Corneille met condoleanceregister
Lees ook:Expositie ‘Toscaans’ werk van Karel Appel in Cobra